Imuna trombotička trombocitopenija izazvana vakcinom AstraZeneca
Dve nove studije objavljene u „The New England Journal of Medicine“, otkrile su da je organizam osoba kod kojih su nastali krvni ugrušci nakon vakcinacije sa ChAdOx1 nCov-19 -AstraZeneca vakcinom, proizveo antitela koja su aktivirala trombocite, što je u retkim slučajevima dovelo do ozbiljnih ili fatalnih ishoda. Naučnici su predložili da ovaj sindrom nazovu „Imuna trombotička trombocitopenija izazvana vakcinom“ – VITT.
Studija iz Nemačke opisuje 11 pacijenata, uključujući devet žena uzrasta od 22 do 49 godina. [ 1 ]
Počevši od 5 do 16 dana nakon vakcinacije, pacijenti su imali jedan ili više trombotičnih događaja, sa izuzetkom jednog pacijenta, koji je imao fatalno intrakranijalno krvarenje.
Od pacijenata sa jednim ili više trombotičnih događaja, 9 je imalo cerebralnu vensku trombozu, 3 je imalo splanhično-vensku trombozu, 3 je imalo plućnu emboliju i 4 su imali druge tromboze.
Od ovih pacijenata, 6 je umrlo.
Pet pacijenata imalo je diseminovanu intravaskularnu koagulaciju.
Norveška studija izveštava o nalazima kod 5 pacijenata koji su imali vensku trombozu i trombocitopeniju 7 do 10 dana nakon prijema prve doze adenovirusne vektorske vakcine (ChAdOx1 nCov-19, AstraZeneca).
4 pacijenta su imala velika cerebralna krvarenja.
Pacijenti su bili zdravstveni radnici uzrasta od 32 do 54 godine. [ 2 ]
Pacijent 1 je bila 37-godišnja žena, sa glavoboljama koje su se razvile 1 nedelju nakon vakcinacije.
Lečena je transfuzijom trombocita i dekompresivnom kranijektomijom.
Tokom operacije razvili su se masivni i nekontrolisani edemi.
Pacijent je umro 2. dana nakon operacije
Pacijent 2 je bila 42-godišnja žena koja je imala glavobolje nedelju dana nakon vakcinacije.
Pacijent je umro nakon 2 nedelje u jedinici intenzivne nege (ICU) od povećanog intrakranijalnog pritiska i teškog cerebralnog hemoragičnog infarkta.
Pacijent 3, 32-godišnji muškarac, primljen je u hitnoj službi sa bolovima u leđima 7 dana nakon vakcinacije.
Otpušten je iz bolnice 12. dana u dobrom zdravstvenom stanju.
Pacijent 4, prethodno zdrava 39-godišnja žena koja je vakcinisana, primljena je na odeljenje hitne pomoći sa bolovima u stomaku i glavoboljama 8 dana nakon vakcinacije.
Otpuštena je iz bolnice nakon 10 dana.
Pacijent 5, 54-godišnja žena sa istorijom hipertenzije, primalac hormonske terapije, primljena na odeljenje hitne pomoći sa simptomima moždanog udara koji su bili prisutni kada se probudila iz sna, uključujući hemiparezu na levoj strani tela, nedelju dana nakon vakcinacije.
Evropska agencija za lekove (EMA) je dobila izveštaje o 222 slučaja retkog problema sa zgrušavanjem krvi kod vakcinisanih osoba u Velikoj Britaniji i 30 članica Evropskog ekonomskog prostora (EU plus Island, Norveška i Lihtenštajn). Od toga, 169 krvnih ugrušaka bilo je smešteno u mozgu a 53 u stomaku.
Svi slučajevi su imali retku kombinaciju krvnih ugrušaka, krvarenja i niskog nivoa trombocita.
Navodi se broj od 34 miliona ljudi koji su do sada primili vakcinu AstraZeneca u tim zemljama, što bi značilo da su se problemi sa zgrušavanjem javljali u proseku kod jednog na 100.000 primalaca.
EMA kao regulator za Evropsku uniju, više puta je naglasila da je poremećaj zgrušavanja retkost i da su koristi od vakcine daleko veće od rizika.
Ali kada neželjeni efekat može biti razarajući ili fatalan – poput krvnih ugrušaka u mozgu povezanih sa ovom vakcinom, neki regulatori i segmenti javnosti smatraju da je rizik neprihvatljiv, čak iako je izuzetno redak.
Izgleda da su mlađi ljudi podložniji riziku nego stariji, a istraživači kažu da nisu poznati postojeći zdravstveni preduslovi koji predisponiraju ljude na ovako retku reakciju, što je samo po sebi vrlo zabrinjavajuće.
Univerzitet u Okfordu, koji je razvio vakcinu sa AstraZenecom, izjavio je u utorak da je suspendovao dvomesečno ispitivanje vakcine kod dece i tinejdžera u Britaniji dok čeka regulatorne smernice.
Sigurnosna granica za vakcine je postavljena visoko, jer se daju zdravim ljudima.
Naizgled veća ranjivost mlađih ljudi na poremećaj zgrušavanja posebno zabrinjava, jer je rizik od teške bolesti od samog Covida-19 niži od onog kod starijih ljudi.
Te razlike sugerišu da, u poređenju sa starijim ljudima, mlađi ljudi mogu manje dobiti, a više izgubiti od vakcine AstraZeneca.
Nemačka, Holandija, Filipini, Portugal i Španija preporučile su da se vakcina AstraZeneca daje samo osobama starijim od 60 godina.
Kanada i Francuska ograničile su njenu upotrebu na starije od 55 godina; Australija, preko 50 godina; Belgija, preko 56.
Velika Britanija, u kojoj je vakcina razvijena, u sredu je najavila da će početi da nudi alternativne COVID-19 vakcine osobama mlađim od 30 godina.
Kamerun, Demokratska Republika Kongo, Danska i Norveška prestali su da koriste vakcinu.
Za potpunu vakcinaciju AstraZeneca vakcinom potrebne su dve doze, ali regulatori u Francuskoj i Nemačkoj preporučuju osobama mlađim od 55 godina koje su dobile prvu dozu da drugu dozu zamene alternativnom COVID-19 vakcinom.